Józef Michał Tadeusz Hubert Unrug

Józef Unrug – polski wiceadmirał i morski oficer pokładowy okrętów podwodnych. Podczas I wojny światowej był dowódcą okrętów podwodnych i flotylli okrętów podwodnych w niemieckiej flocie. Następnie wstąpił do odrodzonej polskiej Marynarki Wojennej. Od 1925 do 1939 dowodził Flotą i Obszarem Nadmorskim, a w trakcie kampanii wrześniowej Obroną Wybrzeża. Po wyjściu z niewoli niemieckiej, pod koniec II wojny światowej, zajmował stanowisko I zastępcy szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej. Wikipedia PL

Józef Michał Hubert Unrug urodził się 7 października 1884 roku w Brandenburgu pod Berlinem. Był synem generała majora gwardii pruskiej. Do gimnazjum uczęszczał w Dreźnie. W latach 1904-1907 był słuchaczem Oficerskiej Szkoły w Muerwick. Ukończył także kurs minowo-torpedowy oraz podwodnego pływania. Po otrzymaniu promocji oficerskiej służył na krążownikach "Muenchen" i "Niobe" oraz pancerniku "Braunschweig". Następnie był wykładowcą w Oficerskiej Szkole w Muerwick.

Od 1913 roku pływał na pancerniku "Friedrich der Grosse", początkowo jako oficer wachtowy, następnie dowódca baterii dział. W latach 1915-1919 kontynuował służbę na okrętach podwodnych. Był zastępcą dowódcy okrętu i dowódcą okrętu podwodnego, komendantem szkoły okrętów podwodnych oraz dowódcą flotylli okrętów podwodnych.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości powrócił do kraju w roku 1919 i zgłosił się do Wojska Polskiego. Zweryfikowany jako kapitan marynarki został przydzielony na stanowisko kierownika Wydziału Operacyjnego do Sekcji Organizacyjnej Departamentu dla Spraw Morskich w Warszawie. W 1920 roku został pierwszym kierownikiem Urzędu Hydrograficznego w Gdańsku. Kupił w Hamburgu na własne nazwisko pierwszy polski okręt - ORP "Pomorzanin". W latach 1920- 1922 pełnił obowiązki szefa Sztabu Dowództwa Wybrzeża Morskiego. Następnie był szefem Sztabu Dowództwa Floty.

W 1923 roku na własną prośbę został przeniesiony do rezerwy po konflikcie z komandorem porucznikiem Edwardem Sadowskim. W roku 1925 prezydent Stanisław Wojciechowski przywrócił go do służby czynnej i powierzył stanowisko dowódcy Floty w Gdyni. 21 grudnia 1932 roku prezydent Ignacy Mościcki awansował go z dniem 1 stycznia 1933 roku na kontradmirała.

21 sierpnia 1939 roku Unrug przeniósł Dowództwo Floty na Hel. Po ogłoszeniu mobilizacji 24 sierpnia został dowódcą Obrony Wybrzeża, bezpośrednio podległym Naczelnemu Wodzowi, marszałkowi Polski Edwardowi Rydzowi-Śmigłemu. Pomimo iż od pierwszych chwil II wojny światowej dowodzone przez niego wybrzeże zostało odcięte od pozostałej części kraju, poddało się jako jeden z ostatnich punktów oporu. 1 października w związku z zepchnięciem resztek odciętych sił na Półwysep Helski i brakiem sensu dalszej obrony, podjął decyzję o kapitulacji.

Kontradmirał Unrug wraz z pozostałymi marynarzami i żołnierzami dostał się do niewoli niemieckiej. Przebywał w oflagach X B Nimburg, XVII C Spittal, II C Woldenberg, VII B Sandbostel, IV C Colditz, X C Lubeka, a od 1941 roku VII A Murnau. Uwolniony został w roku 1945.

Po opuszczeniu obozów jenieckich przebywał w Wielkiej Brytanii, gdzie brał udział w likwidacji Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Został I zastępcą szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej. 2 września 1946 roku awansowano go na wiceadmirała. Nie powrócił do kraju i przebywał na emigracji w Wielkiej Brytanii do 1948 roku, po czym wyjechał do pracy kontraktowej w Maroku. Od roku 1955 mieszkał we Francji w Montresor.

Józef Unrug zmarł 28 lutego 1973 roku w Domu Polskim w Lailly-en- Val koło Beaugency we Francji w wieku 88 lat. Pogrzeb odbył się 5 marca 1973 roku na cmentarzu w Montresor.

W 1976 roku w kościele Marynarki Wojennej w Gdyni-Oksywiu, gdzie znajduje się symboliczny grób kontradmirała, poświęcono tablicę jego pamięci. Imię Józefa Unruga nadano Centrum Szkolenia Marynarki Wojennej w Ustce, Szkole Podstawowej nr 17 w Gdyni oraz Ogólnokształcącemu Liceum Programów Indywidualnych w Gdańsku. Jego imię noszą ulice m.in. w Gdyni i we Wrocławiu.

źródło: PAP - Nauka w Polsce

http://czytelnia.onet.pl/0,1228930,do_czytania.html

The family is actually an old Polish nobility from West Poland, just one family line become germanized. The Germans wanted him in the Kriegsmarine, as the Admiral served before PL independence in the Kaiserliche Marine. So they send a relative from the German line of the family to persuade him to change sides.

Despite being from German nobility, he refused to speak in German to his German captors after the surrender of Hel in October 1939 - and insisted on a translator being brought in. The Admiral answered through an interpreter in Polish to his cousin that he forgot German language on September 1st. Obviously, Polish was the second language of the Admiral.